Buddhist Culture & History

2500 Years of Buddhism - offers a panoramic view of the history, evolution, and global impact of Buddhism since its inception over two millennia ago. Through a combination of historical narratives, philosophical insights, and cultural analysis, this book traces the development of Buddhism from its origins in ancient India to its spread across Asia and beyond. It explores the diverse schools, traditions, and practices that have emerged within Buddhism, as well as its encounters with other religious and cultural traditions. From the teachings of the historical Buddha to the modern expressions of Buddhism in the contemporary world, this book provides readers with a comprehensive understanding of Buddhism's enduring relevance and significance. Whether you are a scholar, practitioner, or simply curious about the profound wisdom and teachings of Buddhism, "2500 Years of Buddhism" serves as an insightful and enlightening exploration of this ancient and influential spiritual tradition.

The Sinhala Buddhist Heritage in the East and the North of Sri Lanka - provides a deep dive into the historical, cultural, and religious legacy of Sinhala Buddhism in regions beyond the traditional heartland of the Sinhalese community. Through meticulous research and scholarly analysis, the book explores the establishment and propagation of Buddhism in the eastern and northern parts of Sri Lanka, shedding light on its influence on local communities and the broader cultural landscape. From ancient archaeological sites to contemporary religious practices, this book offers insights into the enduring presence of Sinhala Buddhist heritage in diverse regions of Sri Lanka. Whether you are a historian, anthropologist, or simply intrigued by the intersection of religion and culture, "The Sinhala Buddhist Heritage in the East and the North of Sri Lanka" serves as an indispensable resource for understanding the multifaceted dimensions of Buddhism's impact on Sri Lankan society.

The History of Buddhism in India and Tibet - offers a comprehensive exploration of the development and spread of Buddhism in two of its most significant historical and cultural contexts. From its origins in ancient India to its transmission and evolution in Tibet, this book traces the historical, philosophical, and socio-cultural dimensions of Buddhism across centuries. Through meticulous research and scholarly analysis, the book delves into key historical events, doctrinal developments, and the interactions between Buddhism and indigenous traditions in both India and Tibet. With a focus on the transmission of Buddhist teachings, the establishment of monastic institutions, and the flourishing of Buddhist art and literature, this book provides readers with a nuanced understanding of the complex interplay between religion, politics, and society in these regions. Whether you are a student of Buddhist studies, a historian, or simply curious about the rich cultural heritage of India and Tibet, "The History of Buddhism in India and Tibet" serves as an invaluable resource for exploring the profound impact of Buddhism on these civilizations.

The Pilgrimage of Fa Hian - recounts the remarkable journey of the Chinese Buddhist monk Fa Hian during the 5th century AD. Travelling from China to India, Fa Hian embarked on a pilgrimage to visit the sacred Buddhist sites associated with the life of the Buddha. His travels took him through diverse landscapes, cultures, and kingdoms, offering valuable insights into the religious and cultural milieu of ancient South Asia. This firsthand account provides a vivid depiction of the people, places, and practices encountered by Fa Hian along his arduous pilgrimage, shedding light on the spread and development of Buddhism in the region. Through meticulous observation and introspection, Fa Hian's narrative offers readers a unique perspective on the spiritual quest for enlightenment and the enduring legacy of the Buddha's teachings. "The Pilgrimage of Fa Hian" is a timeless classic that continues to inspire and enlighten readers with its profound insights into the Buddhist faith and the human spirit's quest for truth and liberation.

On the Footsteps of Buddha - takes readers on an immersive journey through the sacred sites associated with the life of Siddhartha Gautama, the historical Buddha. From his birthplace in Lumbini to the sites of his enlightenment in Bodh Gaya, and onwards to his final teachings in Sarnath, this book traces the physical and spiritual path of the Buddha's life. Through evocative storytelling and stunning photography, readers are transported to the ancient landscapes where the Buddha walked and taught, offering insights into his teachings and their relevance in the modern world. Whether you are a pilgrim seeking spiritual enlightenment or a curious traveler interested in Buddhist history and philosophy, "On the Footsteps of Buddha" provides a captivating exploration of the places that continue to inspire millions of people around the world.

Laos and Sri Lanka Historical and Social Relations - offers a comprehensive exploration of the historical connections and social interactions between these two nations spanning centuries. Through meticulous research and analysis, the book uncovers the multifaceted ties that have shaped the relationship between Laos and Sri Lanka, ranging from trade and diplomacy to cultural exchanges and religious interactions. From ancient maritime routes to contemporary diplomatic engagements, the book delves into the economic, political, and cultural dynamics that have influenced the historical trajectory of Laos and Sri Lanka. By examining key historical events, religious affiliations, and socio-economic exchanges, this book provides readers with a nuanced understanding of the complex interplay between these two countries. Whether you are a scholar, historian, diplomat, or simply curious about the interconnectedness of nations, "Laos and Sri Lanka: Historical and Social Relations" offers a fascinating exploration of the shared history and enduring ties between Laos and Sri Lanka.

Cambodian Buddhism History and Practice - offers a comprehensive examination of the rich tapestry of Buddhism in Cambodia, spanning from its ancient origins to contemporary expressions. The book delves into the historical development of Buddhism in Cambodia, tracing its evolution through various dynasties and societal changes. It explores the unique blend of Theravada Buddhism and indigenous Khmer traditions, shedding light on key figures, teachings, and rituals that have shaped Cambodian Buddhist identity. From the majestic temples of Angkor to the modern monastic communities, this book provides insights into the diverse practices and beliefs of Cambodian Buddhists. Through engaging narratives and scholarly analysis, "Cambodian Buddhism: History and Practice" invites readers to explore the cultural, religious, and social dimensions of Buddhism in Cambodia, offering a nuanced understanding of its significance in the country's past and present. Whether you are a scholar, practitioner, or simply intrigued by the intersections of religion and culture, this book serves as an invaluable guide to Cambodian Buddhism.

Tooth Relic of the Buddha - delves into the captivating history and significance of one of Buddhism's most revered relics. The book traces the journey of the sacred tooth relic from its discovery in ancient India to its eventual enshrinement in various locations across Asia, including Sri Lanka, Myanmar, Thailand, and beyond. Through meticulous research and vivid storytelling, the book explores the profound religious, cultural, and political impact of the tooth relic, shedding light on its role in shaping Buddhist beliefs, practices, and institutions. Drawing upon archaeological evidence, historical accounts, and religious texts, "Tooth Relic of the Buddha" offers readers a fascinating glimpse into the veneration, controversy, and mystique surrounding this precious artifact. Whether you are a scholar of Buddhism, a history enthusiast, or simply curious about the intersection of faith and material culture, this book provides a compelling exploration of one of Buddhism's most enduring symbols.

A Cultural History of Bhutan - offers a comprehensive exploration of the rich cultural tapestry of Bhutan, a unique Himalayan kingdom nestled between India and China. Delving into the historical, religious, artistic, and societal dimensions, this book provides a nuanced understanding of Bhutan's heritage and identity. From the ancient traditions of Buddhism to the vibrant festivals, intricate arts and crafts, and the enduring legacy of monarchy, each chapter unravels layers of Bhutanese culture. Through insightful analysis and engaging narratives, this book captures the essence of Bhutan's cultural evolution, offering readers a captivating journey through its past and present. With contributions from scholars, historians, and cultural experts, "A Cultural History of Bhutan" is an indispensable resource for anyone seeking to explore the diverse facets of this enchanting kingdom.

මධ්‍යයකාලීන ඉන්දියාව 

'කල්‍යාණි ශීලා ලිපි' මෙම කෘතිය අම්බලම්ගොඩ පොල්වත්තේ ශ්‍රි බුධදත්ත සථවිරපාදයන් වහන්සේ විසින් සම්පාදිත කෘතියකි. මෙම ශිලා ලිපිය පසළොස් වන සියවසේ බුරුම දේශයෙහි ගංගාවතී නුවර පිහිටවූ ශිලා ලේඛනයක මුද්‍රිත පිටපතය. මෙය සමකාලීන බෞද්ධ රාජධානි අතර පැවති සම්බන්ධතා හෙළි කරන ලේඛනයක් මෙන්ම ශාසන ඉතිහාසය සම්බන්ධ වැදගත් මූලාශ්‍රයක්ද වේ.

පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉතිහාස අධ්‍යයන අංශයේ කථිකාචාර්ය වරියක්  ලෙස සේවය කරන දකුණු ආසියානු කලාපයේ ඉතිහාසය පිළිබද පර්යේෂණ කටයුතුවල නිරතව සිටින ශාස්ත්‍රවේදිනියක වන ආචාර්ය සුමුදු මනෝරී ධර්මරත්න මහත්මිය විසින් රචනා කරන ලද 'ශ්‍රී ලංකාව  සහ පල්ලව දේශය' මෙම කෘතිය අධ්‍යයනය කිරීම තුළින් ශ්‍රි ලංකාව සහ දකුණු ඉන්දියාව අතර මානව සබදතාවල ආරම්භයත් එසේම මුල්ම ජනාවාස බිහි වූ අවධිය වැනි ඉතා ඈත ඉතිහාසය පිලිබදවත්.
එමෙන්ම ක්‍රි.ව.හතරවන හා නව වන සියවස් අතර කාල පරාසයේ පල්ලව දේශපාලන බලය යටතේ ශ්‍රි ලංකාව සමග පැවති සබදතා දේශපාලන,සමාජ,සංස්කෘතික සබදතා පිළිබදවත් ඉතා දීර්ඝ සවිස්තරාත්මක විස්තරයක් කර ඇති කෘතියක් ලෙස හැදින්විය හැකිය.   

කර්තෘ ගෙන්...
පැරණි කලාශිල්ප පිළිබද පොතපත කියවීමෙහිත් ශිල්ප කෘතීන් පිරික්සීමෙහිත් කුඩා කල සිට මා තුළ පැවති ආශාව මේ පොත ලිවීමෙහි මා මෙහෙය විය. භාරතීය බෞද්ධ කලාවේ උපත. පරිණාමය සහ පැතිරීම පිළිබද විචාරණාත්මක විස්තරයක් මේ පොතෙහි අන්තර්ගත වෙයි. මෙහි සදහන් නොයෙක් අදහස් අද මෙරට බෞද්ධ සමාජය පිළිගත් ඒවාට විරුද්ධ විය හැකිය. එහෙත් පර්යේෂකයා සිය නිවහල් හැගීම නො පැකිලි ප්‍රකාශ කළ යුතු වෙයි. 

'මැදරට ඓතිහාසික විහාරස්ථාන' නමැති මෙම ග්‍රන්ථය නූතන මධ්‍යම පළාතේ දිස්ත්‍රික්ක තුනෙහි ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත්, පූජනීය වූ රජමහා විහාර හා පුරාණ විහාරස්ථාන සම්බන්ධයෙන් වැදගත් කරුණු අනාවරණය කරන කෘතියක් ලෙස පෙන්වාදිය හැකිය.

කරතොට වත අප්‍රකට තොරතුරු ඇතුළත් ඉතිහාස ග්‍රන්ථයක් වන අතර එකල දකුණු පළාතේ සැගවුණු ඉතිහාසය, රජමහ විහාර, මහා තෙරවරු, පඩිවරු ආදී අප්‍රමාණ තොරතුරු මෙහි කෙටියෙන් විස්තර කර ඇති අතර එසේම මොරතොට ධම්මක්ඛන්ධ හිමියන්ගේ ගුණ වැනුම් වශයෙන් කළ කවි 116 ක් ද ඇතුළත් ග්‍රන්ථයකි.

"කන්ද උඩරට ජනප්‍රිය වූ දේව සංකල්ප හා ඓතිහාසික දේවාල ' නමැති මෙම ග්‍රන්ථය නූතන මධ්‍යම පළාතේ දිස්ත්‍රික්ක තුනෙහි ජනප්‍රිය වූ දේව සංකල්ප හා ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත්, පූජනීය වූ සතර මහා දේවාල හා අනෙකුත් දේවාල සම්බන්ධයෙන් වැදගත් කරුණු අනාවරණය කරන කෘතියකි.

"ථෙරවාදී ත්‍රිපිටකයේ සමාරම්භය හා විකාශය” යන මෙම කෘතිය ත්‍රිපිටක සාහිත්‍යය ආරම්භව, වර්ධනය වී ශ්‍රී ලංකාවෙහි හා සෙසු සම්ප්‍රදායික ථෙරවාද බෞද්ධ ලෝකයෙහි ද ව්‍යාප්තව පවත්නා ආකාරය පිළිබඳ සමාලෝචනාත්මක අධ්‍යයනයකි. සාහිත්‍යය, ධර්ම කරුණු සහ ඉතිහාසය ද සංකලනය කරමින් රචනා කොට ඇති මෙම කෘතිය ත්‍රිපිටක සාහිත්‍යය පිළිබඳව දැන ගනු කැමැති ධර්මකාමී සාමාන්‍ය පාඨකයා හට මෙන් ම ත්‍රිපිටකය පිළිබඳව ගැඹුරින් හදාරනු කැමති ශාස්ත්‍රාභිලාෂීන්හට ද එක සේ අර්ථවත් වන කෘතියක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. 

මෑත ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයට මහත් බලපෑමක් සිදු කළ මේ පොත ලියැවුණේ 1946 දී ය. මේ පොත, එතෙක් යටත්විජිත පාලනය තුළ වසර 400ක පමණ කාලයක් සමාජ දේශපාලන ක්‍රියාවලියෙන් පිටමං කොට තිබූ භික්ෂු සංඝය, නැවත එම අවකාශයට ප්‍රවේශ වීම වැළැක්වීම සඳහා මහත් ප්‍රයත්නයක් දැරූ ප්‍රභූ පංතියකට ලබා දෙන ලද පිළිතුරයි. යටත්විජිත පාලන කාලයක අභියෝග ජයගැනීමට ලියැවුණු මේ කෘතිය, අද ඔබ කියවන්නේ යටත්විජිත තත්වයෙන් මිදුණු රටක සිට ය. එදා පීඩිතයාගේ ආගමක් වූ බුද්ධාගම අද තව දුරටත් පීඩිතයාගේ ආගමක් නොවේ. එය රාජ්‍ය බලය හොබවන්නාගේ ආගමයි. එහෙයින් මෙම කාල අතර වෙනස පිළිබඳ අවබෝධයෙන් යුතුව මේ පොත කියැවිය යුතු ය. 
වෙනස් අවධියක ලියැවුණු කෘතියක් ඊට සැලකිය යුතු තරම් වෙනස් වූ අවධියක සිට කියවන විට මතුවන අභියෝග මොනවා දැයි හැදෑරීමට ද, එහි දී පාඨකයා තුළ ඇතිකර ගතයුතු සංයමය පිළිබඳ හැදෑරීමට ද, මෙම කෘතිය අත්පොතක් ලෙස භාවිතා කළ හැකිය. 

" ත්‍රිපිටක ධර්මය අර්ථ කථා, ටීකා සහිත ව හදාරා ධර්මය, විනය, පාලි භාෂාව පිළිබද හසල අවබෝධයක් ඇත්තා වූ අගනා ධර්ම ග්‍රන්ථ රාශියක් සම්පාදනය කළ කෘතහස්ත ග්‍රන්ථ කර්තෘවරයෙක් වන සත්ගුණවත් ගයාගේ වානුක විදානපතිරණ මහත්මයා විසින් ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේ සම්බන්ධ ව දීර්ඝ විස්තර වර්ණනා සහිත ව සම්පාදිත මෙම ග්‍රන්ථයෙහි අගය, වටිනාකම අසීමත ය.

නිර්වාණ ගාමිත්වය කෙරෙහි ආදි බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය දැක් වූ අවධානයත් එමෙන් ම පුද පුජා කෙරෙහි දැක් වූ අල්ප අවධානයත් සැලකිල්ලට ගෙන එය හුදු නිර්වාණගාමී ප්‍රතිපදාවක් පමණක් ම යැයි නම් කිරීම නිවැරදි නොවේ. පුද පූජා චාරිත්‍ර විධි වලින් තොර වූ දාර්ශනික යුගයක් බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය තුළ පැවති බවට ඇතැම් දෙනා විශ්වාස කළත් එය බෞද්ධ ඉතිහාසය තුළ සත්‍ය වශයෙන් විද්‍යමාන වූ අවස්ථාවකට වඩා බුද්ධිවාදීත්වය පදනම් කරගත් නූතන මානසිකත්වය විසින් බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය වෙත ආරෝපණය කරන ලද්දක් සේ සැලකීම යුක්ති යුක්තය. මෙම අදහස ස්ඵුට කිරීමට නිලන්ත දිසානායක මහතාගේ මෙකී ශාස්ත්‍රීය ව්‍යායාමය හේතුවන බව පැවසිය හැකිය. බුදුරජාණන් වහන්සේ ධරමාන සමයෙහි ම බෞද්ධ පුද පූජාවන්හි සමාරම්භය සිදු වූ බව සාධක සහිතව මේ තුළින් ඔහු හෙළි කරයි.
මහාචාර්ය ආනන්ද ගුණසිංහ ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලය ගංගොඩවිල, නුගේගොඩ.

කර්තෘගෙන් වචනයක්.....
ශ්‍රී විෂ්ණු, කතරගම, පත්තිනි, නාථ, විභීෂණ ආදී මහා දෙවිවරු පිළිබඳව කව්රුත් කතා කරති. ලියති. කියවති. නමුත් ලාංකීය දෙවිවරු කෙතෙක් ද?වැඩහිටි කන්දේ සිට බින් තැන්න, වෙල්ලස්ස, වැදිරට හරහා වැව් බැඳි රටට ගොස් දකුණු ලක හරහා නැවතත් වට වන්දනාවේ ගිය ගම් නියම්ගම් ගණන දන්නේ දෙපා පමණි. ඒ මහන්සිය නිසාවට " ඉපැරණි සිංහලේ ලාංකීය දෙවිදේවතාවෝ" ඔබ අතට ගෙන ඒමට හැකි විය. තමන් තනි තනිව සිටින දෙවිවරු ඇතත් ඒ පැත්තට පෑන නොමෙහෙයවුණි.දෙවියන් මිනිසාට වඳින බව සමහරු කියති. දෙවියන්ගෙන් වැඳුම් ගත හැකි එක "මනුස්ස පුලුටක්" ලක් පොළවේ සිටී දැයි ප්‍රශ්න නොකරමි. වසර දහස් ගණනක සිට දෙවියන් පිදූවන්ට සිදු වූ හානියක් ඇද්දැයි නොදනිමි. උගුරට හොරා බෙහෙත් නෑ නොහැක.මේ පොතට කරුණු සෙවීමේ දී උපකාරී වූ වැඩහිටි කන්දේ පූසාරි වශයෙන් දිවි ගෙවූ දිවංගත ශ්‍රී සංගරම් පිල්ලේ සාමිතුමා, දිවංගත බෝදාගම විජේනායක රාළහාමි ඇතුළු අය බොහෝ ය. නම් වශයෙන් ලිවීමට දිග වැඩිය. අපහසුය.මෙහි සඳහන් දේවනාම පිළිබඳ සැකයක්ද ඉපදෙනු ඇත. අපේ මුතුන්මිත්තන්ගේ විශ්වාසයට ගෞරව කරමු. මින් යමක් උගතහැකි නම් එය මා හට මහත් මානසික සුවයකි.කරුණු රැස් කිරීමේ දී පසුගිය පනස් වසර තුළ පොතපත ද, දන්නා දේ නොහඟවා කියා උපකාර කළ හැමද සාදරයෙන් සිහි කරමි.